Antje de Wit

Wat is je missie in muziekland?

Als zangpedagoog wil ik mensen hun eigen stem en stemklank laten ontdekken, en bovendien een persoonlijke en ontspannen manier van muzikale expressie laten ontwikkelen.

Waar word jij blij van, als je lesgeeft?

Als mensen de energie en de moed hebben om bij zichzelf onverwachte nieuwe dingen te vinden. Als ze met hun stem iets nieuws leren, en zich ook als persoon ontwikkelen.

Waarin geef je les bij het Randstedelijk Zanginstituut?

In de Lichtenberger® stempedagogiek, ook wel Lichtenberg Methode genoemd.

De Lichtenberger® Methode gebruikt de stemklank als voertuig tot ontspanning. Het is anders dan bijvoorbeeld Alexandertechniek, die van het lichaam uitgaat. Bij de Lichtenberger Methode leer je zintuiglijk de klank en resonans waar te nemen. Niet als in: “Hoor ik de klank die ik wil maken?”, want als die klank niet de gewenste is, krijg je een oordeel dat stress veroorzaakt, waardoor je spanning krijgt in plaats van ontspanning. Maar wél als in: “Wat, waar en hoe voel ik nu de klank in mijn lichaam? Jouw stemklank heeft namelijk veel meer natuurlijke mogelijkheden om zich zelf te reguleren dan je misschien vermoedt. De methode is dus minder op handelingen gericht, die motorische druk veroorzaken. De basis van deze methode is ergonomisch onderzoek naar de vraag: hoe kan je je stem als muziekinstrument gezond en zonder overbelasting gebruiken?

Anders gezegd: je ontwikkelt je vermogen om je zang en klank met al je zintuigen waar te nemen. Daardoor ben je niet zo zeer bezig met een muzikale prestatie, maar veel meer met een zintuiglijke waarneming, waardoor je ook minder druk of spanning ervaart. Je stemklank heeft veel meer mogelijkheden om te resoneren en zichzelf te reguleren als je lichaam meer ontspannen is. Door vragen te stellen als coach, in dialoog met de leerling of cursist, stimuleer je een zintuigelijke en onderzoekende wijze van zingen, en dat ontspant. En daardoor kan je weer beter waarnemen wat er in jou gebeurt. Zo is de cirkel weer rond.

Ik ben dus niet een docent die zegt dat je het op een bepaalde manier moet doen; het is meer een ontdekkingsreis waarin ik je begeleid om de klank haar eigen vrije ruimte te geven.

Het resultaat is een moeiteloze, zichzelf regulerende stemklank. En bovendien een vollere rijkere klank met veel boventonen, ook wel glans genoemd.

→ Lees hier een uitgebreid interview met Antje.

Waarvoor kan ik je ’s ochtends wakker maken?

In eerste instantie slaap ik graag uit. Maar áls je me dan wakker maakt… neem dan muziek van Hildegard von Bingen mee. Ik houd erg van haar werk en doe veel met haar liederen in projecten.

Wat kenmerkt jou en je manier van lesgeven?

Ik voel me docent en leraar met een coachende, begeleidende stijl. Een zangles zie ik als een samenwerking tussen mij en de student of leerling. Ik probeer mensen een bepaalde muzikale en vocale vrijheid te doen herwinnen.

Ik leg ook graag verbanden tussen stemgebruik en muziekstijlen en tussen stemgebruik en persoonlijke ontwikkeling.

Laatst had ik bijvoorbeeld iemand die aan chi running doet. Daarbij probeer je je lichaam in een ‘flow’ te brengen, zodat je je spieren niet overbelast. Dat is bij de Lichtenberger Methode ook zo. Dat is verwant aan elkaar. Dat benoemen vind ik leuk. Het geeft herkenning, waardoor de opgedane kennis beter blijft hangen.

Wat mij ook kenmerkt: ik blijf me ontwikkelen en wil steeds nieuwe dingen leren. Ik blijf niet stilstaan. Nieuwe impulsen krijgen en verwerken vind ik fijn.

Leerlingen en cursisten zeggen over mij dat ik betrokken, enthousiast en muzikaal ben, en dat ze meer zelfvertrouwen en zangvertrouwen hebben gekregen. En dat ze in muzikale zin van alles hebben geleerd.

Wat weten de meeste mensen niet over jou?

Dat ik pas op m’n 40^e de muziek in ben gegaan. Daarvoor was ik universitair docent in Leiden als bioloog en milieukundige. Ik heb mijn goedbetaalde baan opgezegd voor een veel minder goed betaald bestaan als musicus. Uiteindelijk heb ik mijn roeping alsnog gevonden. Mede dankzij mijn ouders, die musici waren; mijn vader was fluitist in Residentie Orkest. Dus echt een gevalletje paplepel.

Wat doe je het liefst buiten de muziek?

Ik ben een natuurliefhebber en vogelaar; daarin zie je mijn liefde voor biologie terug. Ik ga graag op reis naar mooie natuuroorden en ben een absolute IJsland-fan.

Daarnaast geniet ik van mijn kinderen, die studeren en werken.

Highlights uit Antjes carrière

Antje de Wit is opgeleid als bioloog aan de Universiteit Leiden en werkte tot 2001 als Universitair Docent Milieu en Ontwikkeling aan het Centrum voor Milieukunde van diezelfde universiteit. Ze was verantwoordelijk voor onderwijscoördinatie, curriculumontwerp, organisatie, cursussen, werkgroeponderwijs en didactiek.

Daarna is ze alsnog de muziek in gegaan als zangpedagoog, koordirigent, zangeres en kerkmusicus. Ze studeerde aan de Schumann-academie. Antje geeft zangles, koorcoaching en vocale weekenden vanuit haar zang-en-klankpraktijk Symphonia. Sinds september 2019 geeft ze zangles aan de Opleiding Docent Muziek van de Hogeschool Leiden. Daarnaast dirigeert ze het Haarlemse kamerkoor Les Moucherons. Verder initieert ze projecten en concerten rondom de muziek van Hildegard von Bingen.

Antje heeft zich in Duitsland geschoold in het Lichtenberger Institut en staat daar officieel gecertificeerd als Lichtenberger® stempedagoog.